یگانگی ناقص، خطرناک‌تر از بیگانگی

وقتی دنیا بر روی خرابه‌های حاصل از جنگ جهانی اول جامعه ملل را تشکیل داد، حضرت عبدالبهاء این تلاش و این تشکل را تشویق کرد اما هشدار داد که از دل همین گردهمایی، جنگی خانمان‌سوز‌تر شعله‌ور خواهد شد و دیدیم که چنین شد. .به راستی علت چه بود که دنیا در راستای برقراری صلح قدم برداشت اما دوباره به جنگ رسید؟ شاید باید اتفاقی در درون نیز رخ می‌داد تا اتفاقی که در پیرامون شکل گرفته بود را به هدف زیبایش برساند

نوجوانان دو محله را در نظر بگیرید که در نزدیکی هم به سر می‌برند و هر کس نوجوان هم محله‌ای خویش را دوست، اما نوجوان محله دیگر را غریبه قلمداد می‌کند. آن‌ها حتی ممکن است گاهی بازی‌های گروهی مانند فوتبال ترتیب بدهند و تحت عنوان دیدار دوستانه به مصاف هم بروند. اما فقط کافی است یکی از بچه‌های این محله با بچه‌ای از محله دیگر سر ساده‌ترین مسئله به جدال و نزاع بپردازد. سایر نوجوانان هر دو محل، گاه بی آن که اصلا بدانند موضوع چیست و مقصر کیست فقط به دلیل اتحادی که بین خود و بچه محل‌شان حس می‌کنند وارد معرکه می‌شوند و به دعوا و زد و خورد می‌پردازند .

امروز فقط بیگانگی نیست که خطرناک است. یگانگی ناقص نیز به همان اندازه می‌تواند خطرناک و خطرساز باشد. مگر در دو جنگ جهانی اول و دوم همین نبود؟ دو کشور اولیه که ساز جنگ را زدند هر کدام مدافعین و متحدینی داشتند که آن‌ها نیز وظیفه خویش دیدند که به میدان بیایند، با هم بجنگند و عالم انسانی را ویران و خون آلود کنند.

آن چه که در درون باید اتفاق می‌افتاد احساس یگانگی به وسعت جهان بود. بی هیچ استثنائی. به جهان شمول بودن آموزه‌های آیین بهائی نگاهی دوباره بیندازیم. آن جا که حضرت بها‌ءالله از ما خواسته‌اند: «جمیع اهل عالم باید از ضر دست و زبان شما آسوده باشند» یا این بیانات: «امروز انسان کسی است که به خدمت جمیع من علی الارض قیام نماید». «ای اهل عالم، سراپرده یگانگی بلند شد. به چشم بیگانگان یکدیگر را مبینید. همه بار یک دارید و برگ یک شاخسار.»

جمیع اهل عالم. بی هیچ تخفیفی. فتح چنین قله‌هایی اصلا آسان نیست. راهکار می‌طلبد. ممارست می‌خواهد. بحران‌ها و پیروزی‌ها در پی دارد. اما راه‌کارهایش گاه چنان ساده یا حتی آرمانی به نظر می‌رسند که از کنارشان به آسانی عبور می‌کنیم. چنان که از درخت‌ها برای رسیدن به جنگل! این که قلب‌مان را با محبت خالصانه نسبت به همه افرادی که در راهمان می‌گذرند شعله‌ور سازیم یک راهکار است. این که اگر در فردی ده صفت منفی و یک صفت مثبت دیدیم همه تمرکز خویش را بر روی آن یک صفت مثبت بگذاریم یک روش است. این که مراقب چراغ قلب‌هایمان باشیم تا با طوفان غیبت خاموش نشوند، این که انسان را به مثابه یک معدن ببینیم که به تربیت، جواهر آن به عرصه شهود خواهد آمد، این که نیت‌مان را آن قدر در محبت و خدمت به دیگران خالص کنیم که حتی معرفی حضرت بهاء‌الله و آیین بهائی دلیل ابراز عشق و محبت ما نباشد و ده‌ها و ده‌ها مثال از این دست همه راه‌کارهایی هستند که برای رخ دادن آن اتفاق بزرگ در درون ما توسط حضرت بهاء‌الله شارع آیین بهائی و حضرت عبدالبهاء‌ فرزند ارشد و جانشین ایشان به ما آموزش داده شده است. آیا این جملات برایتان آشنا نبود؟ آیا خیلی از آن‌ها را در حلقه‌های مطالعه کتاب‌های روحی نخوانده‌اید؟ یقینا چرا.

اردوان روزبه خبرنگار مناطق جنگی تجربه دردناک، منحصر به فرد و آموزنده خود از سفر به اوکراین را در برنامه یک گفتگوی ساده که زیر مجموعه پادکست هفت هست به اشتراک گذاشته است. جایی میانه صحبت‌هایش نکته‌ای را بیان می‌کند مبنی بر این که در جنگ همه انسان‌ها در برابر بروز آن چه که از خود و در خود در طول سال‌ها پرورده‌اند بسیار بی‌پروا می‌شوند و بی هیچ نقابی آن چهره را به نمایش می‌گذارند. آن فردی که دیگر آدم کشتن برایش امری عادی شده بی‌پروا و بی‌نقاب همین درون را به نمایش می‌گذارد و آدم می‌کشد. آن انسانی هم که سال‌ها مشغول حفاری در معدن وجود خویش بوده تا جواهر قیمتی فطرت پاکش را بیرون بکشد و عالم انسانی را از آن نصیب بخشد، در شرایط جنگ بسیار بی‌پرواتر از همیشه، همین خود خویش را بی‌نقاب به عرصه شهود می‌آورد. اردوان سوار قطاری است که او را از منطقه جنگی دور می‌کند. در آن قطار زنی باردار در آستانه وضع حمل است و همه مسافران جنگ زده با هر آن چه که دارند و ندارند به کمک او می آیند و حتی خود او در آن شرایط بحرانی طعام ناچیز خودش را با اردوان قسمت می‌کند. او معتقد است فرزندش، فرزند تاریخ است.

آن چه در این روزها بعد از تهاجم روسیه به اوکراین دیدیم نفرت جمعیت کثیر مردم از جنگ بود. تنها نفرت نفیس و ارزشمندی که می‌توان تجربه کرد و به داشتن‌اش بالید. یگانگی تا به وسعت جهان در ما شکل نگیرد جنگ تمام نخواهد شد. آموزه‌های آیین بهائی که در کتاب‌های روحی جاری است مسیری خوب و امن برای فراگیری و به کارگیری این راه‌کارهای ساده و عمیق است. نه فقط برای خودمان که برای همه مردم دنیا.

صحبت‌های کامل اردوان روزبه را می‌توانید در برنامه یک گفتگوی ساده از PersianBMS بشنوید.

نظرات و دیدگاه نویسنده این مطلب مستقل بوده و لزوما دیدگاه‌ رسمی جامعه‌ بهائی را منعکس نمی‌کند.