Program Picture

آموزه‌های نو - فصل ۳

قسمت ۸
۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۶

مرور مقاله‌های «طرق رسیدن به خدا» و «آیا در جهانی پساحقیقت زندگی می­‌کنیم؟»، نوشتۀ دیوید لنگنس.

***

فرزاد: دوستان سلام؛ با یک برنامه‌ی دیگه از مجموعه «آموزه‌های نو»، به اتفاق پریسا، با شما هستیم.

پریسا: سلام من رو هم از استودیوی رادیو پیام دوست در کانادا پذیرا باشید. امروز به سراغ یک مجموعه مقاله­‌ی دیگر از وب‎سایت BahaiTeachings.org رفتیم با عنوان «تکثرگرایی دینی» که آن را دیوید لنگنس نوشته.

فرزاد: در برنامه­‌ی امروز دو مقاله­‌ی اول این مجموعه را با هم مرور می­‌کنیم. عنوان مقاله­‌ی اول هست: «طرق رسیدن به خدا».

پریسا: و عنوان مقالۀ دوم این است: «آیا در جهانی پساحقیقت زندگی می­کنیم؟»

فرزاد: دوستان، با برنامه­‌ی این هفته­‌ی «آموزه­‌های نو» همراه باشید. اگر موافقی برویم سراغ مقاله­‌ی اول امروز.

پریسا: حتما. مقاله­‌ی به قلم دیوید لنگنس.

فرزاد: بله. عنوان این مقاله این است: «طرق رسیدن به خدا»

پریسا: جالب است. این عبارت همیشه من را یاد قسمتی از فیلم «مارمولک» می­‌اندازد.

فرزاد: اتفاقا بد نیست که آن قسمت را با هم بشنویم. هم بامزه است و هم به مقاله‌­ی امروز ما مربوط است.

پریسا: پس بشنویم.

پریسا: خب، به نظر رضا مارمولک که راه­‌های رسیدن به خدا به عدد آدم­‌هاست.

فرزاد: درست است. نظر رضا مارمولک همین است. نظر تو چیه؟

پریسا: به نظر من هم این حرف کم و بیش درست است.

فرزاد: مدعای همه­‌ی ادیان این است که راه یا راه­‌هایی را برای رسیدن به خدا پیش پای پیروان­شان می­‌گذارند. حالا اگر راه‌­های رسیده به خدا به عدد بندگانش است، پس می­‌شود نتیجه گرفت اعتبار همه­‌ی ادیان به یک اندازه است و مثلا دین حق یا دین باطل نداریم. نظر تو هم همین است؟

پریسا: فکر می­‌کنم. اما با سؤال­‌هایت داری من را به شک می­‌اندازی؟

فرزاد: دیوید لنگنس در مقاله‌­اش توضیح می­‌دهد که به این طرز فکر، یعنی معتبر بودن همه‌­ی ادیان، تکثرگرایی دینی می­‌گویند.

پریسا: پس آن طوری که توضیح دادی، دیدگاه مقابل تکثرگرایی دینی آنی­‌ست که معتقد است دین حق و باطل داریم و در نتیجه یک دین حق است و بقیه باطل.

فرزاد: درست است.

پریسا: به این دیدگاه چی می­گویند؟

فرزاد: انحصارگرایی دینی.

پریسا: حد وسطی هم بین این دو دیدگاه هست؟

فرزاد: بله. دیوید لنگنس اشاره می­‌کند که به این دیدگاه حد وسط می­‌گویند شمول­گرایی دینی. تعریفی که لنگنس از شمول­‌گرایی دینی می­‌دهد این است: دیدگاهی که معتقد است عقاید و آموزه­‌های یک دین مطلقا و به ­تمام ­و کمال صحیح، و فقط بخشی از آموزه­‌های سایر ادیان درست است.

پریسا: خب، هدف لنگنس از طرح این اصطلاحات و تعریف­‌ها چیست؟

فرزاد: مقاله­‌ی «طرق رسیدن به خدا» اولین مقاله از مجموعه­­‌ای است به اسم «تکثرگرایی» که آن را دیوید لنگنس نوشته. در این مقاله، هدف لنگنس این است که به کمک دیدگاه­‌های متفاوت و گاه متقابل، مفهوم دیدگاه تکثرگرایی دینی را روشن کند.

پریسا: خب، اگر بخواهیم آیین بهائی را در یکی از گروه‌­ها جا بدهیم، به کدام دیدگاه نزدیک­تر است؟

فرزاد: لنگنس با توجه به آموزه­‌های بهائی درباره استمرار ظهور ادیان و یکی بودن اساس آنها نتیجه می­‌گیرد که دیدگاه آیین بهائی به تکثرگرایی دینی نزدیک­تر است. تو چی فکر می­کنی؟

پریسا: از طرفی هم می­‌شود گفت به شمول­گرایی دینی هم نزدیک است.

فرزاد: اتفاقا چند نفری هم که در پایین این مقاله نظرشان را نوشته‌­اند، معتقد بوده‌­اند که دیدگاه آیین بهائی را باید در مقوله شمول­‌گرایی دینی قرار داد.

پریسا: دلیلِ آنها چیست؟

فرزاد: اشاره کرده­‌اند درست است که آموزه­‌ی یکی بودن اساس ادیان به­ نوعی اشاره به یکی بودن اعتبار آنهاست، اما از طرف دیگر، آموزه­ی لزوم تجدید و استمرار ادیان تفاوت آنها را نشان می­‌دهد. به­ عبارت دیگر، اگر اعتبار ادیان ماندگار بود، لزومی به تجدید آنها نبود.

news letter image

ثبت نام در خبرنامه