نوجوان چه کسی است؟ چه خصوصیاتی دارد؟ چه دیدگاههایی نسبت به این دورهی سنی در اجتماع وجود دارد؟ در این برنامه با نوجوانی و ویژگیهای آن بیشتر آشنا میشویم. دیدگاههای رایج در اجتماع نسبت به این دورهی سنی را بررسی میکنیم و در مورد محیط اجتماعی و تاثیرش بر این دورهی سنی صحبت میکنیم.
***
یکی از خاصترین و ویژهترین دوران زندگی هر فرد سنین 12 تا 15 سالگی است. دورهای که آن را نوجوانی یا سنین اولیه بلوغ مینامیم.
نوجوانان که دوران انتقال از کودکی به جوانی را طی میکنند دستخوش تغییرات عمیق و سریع میگردند:
– قوای جسمانی و عقلانی آنان افزایش مییابد
– قوای روحانیشان توسعه مییابد
– با افزایش آگاهی آنان قادر به درک مفاهیم عمیق میگردند
– استعداد و تواناییشان وسعت مییابد
– مفاهیم بنیادینی در مورد زندگی فردی و اجتماعیشان در ذهنشان شکل میگیرد
– با پرسشهای جدید و فراوانی روبرو میشوند که در صدد پاسخ به آنان میکوشند
شادی حاصله از این قوای تازه غالبا با احساس نگرانی، ناراحتی و تردید همراه است که ممکن است موجب ایجاد تضاد در رفتارشان شود.
عقاید رایج این سن را دارای بحران و سردرگمی میدانند. اما ریشه رفتارهای نامطلوب در این دوره سنی را باید در برداشتها و رفتارهای تناقضآمیز بزرگسالانی جست که به ویژه در مواجهه با نوجوانان آنان را کودک تلقی میکنند. برداشتهای نامطلوبی که خود موجب نگرانی و سردرگمی نوجوانان نسبت به هویت خودشان شده و موجب ظهور رفتارهای نامطلوب و متناقض در آنان میگردد.
برداشت صحیح از این دوره سنی آن است که نوجوانان نورستگانی خالص با حسی شدید از عدالتخواهی و اشتیاق به آموختن درباره عالم و آرزوی کمک به ساختن دنیایی بهتر هستند.
نوجوانان بیش از هر گروه سنی دیگری تحت تاثیر محیط اجتماعی هستند. خانواده، گروه دوستان، و رسانهها همگی نقش مهمی در زندگی نوجوانان و جوانی که به آن تبدیل خواهند شد دارند.
اما آیا این به معنای این است که نوجوانان ضعیف و آسیبپذیرند؟
نوجوانان با کمک و یاری قادرند تا نه تنها با نیروهای منفی اجتماعی محیط خود مقابله کنند، بلکه فراتر رفته و به ساختن یک اجتماع تازه کمک کنند.
در این دوره حساس سه ساله است که باید تواناییها و انرژی سرشار آنان در محیطی سالم در جهت رشد فردی و اجتماعی آنان پرورش یابد. محیطی که به دور از نصیحت و رفتاری کودکانه آنان را توانمند سازد تا نه تنها از چالشهای محیط پیرامون فراتر رفته بلکه بتوانند محیط خود را درک کرده و در جهت بهبود آن تلاش کنند و الهامبخش دیگر اعضای جامعه خود گردند.