بهائیان – بخش ۱
بخشی از کتاب آئین بهائی، نگرشی کوتاه به تاریخ و تعالیم. در این قسمت: حضرت بهاءالله در میانۀ قرن نوزدهم آیینی را بنیان گذاشت که رسالتش وحدت عالم انسانی و آرمانش …
***
آیین بهائی آیینی جوان و در عین حال دیانتی جهانی و آشنا بر همگان است که در نیمهی قرن نوزده میلادی پا بهعرصهی وجود گذارد. پیشرفت جامعهی جهانی بهائی تا بهحال از روندی سریع برخوردار بوده است، به طوری که گسترش آن در پهنهی گیتی از لحاظ تعداد اماکنی که در آن استقرار یافته پس از دیانت حضرت مسیح مقام دوّم را احراز نموده است. این جامعه نموداری کامل از تنوّع موجود در عالم انسانی است. در سال 2004 میلادی تعداد بهائیان جهان تقریباً به هفت میلیون نفر بالغ میشده که در بیش از صدهزار نقطهی جهان ساکن بوده و از دوهزار قوم و نژاد مختلف تشکیل میشدهاند.
بنیانگذار آیین بهائی حضرت بهاءاللّه ( 1817-1892) هستند. ایشان که وزیرزاده و در خانوادهای اصیل پا به عرصهی وجود گذاره بودند اگرچه میتوانستند متناسب با سنّت زمان از یک زندگیِ پُرتجمّل و مرفّه برخوردار شوند و مقام والایی را در دستگاه حکومتی احراز نمایند، لکن از همهی این امکانات صرفنظر فرمودند. حضرت بهاءاللّه در سال 1863 میلادی پیام خود را به جهانیان ابلاغ نمودند و اعلام داشتند که پیامبر موعود برای این زمان هستند، همانگونه که حضرت مسیح و حضرت محمّد در زمان خویش پیامبر الهی بودند. ایشان و پیروانشان بهخاطر این ادّعا و آموزههای پیشرفتهی دیانت بهائی شدیداً مورد تعقیب و هجوم روحانیّون و دولتمردانِ زمان قرار گرفتند. حیاتِ حضرت بهاءاللّه آکنده از رنج و ستمی بوده که بر ایشان و پیروان آن حضرت وارد آمده که مشابه آن را میتوان در حیات سایر انبیای عظیمالّشأن نیز مشاهده نمود. حضرت بهاءاللّه مدّتِ چهلسال در زندان و نفیِ بَلَد به سر بردند و از ایران به قلمروِ حکومت عثمانی و سرانجام به شهر عکّا که اینک در کشور اسرائیل قرار دارد تبعید گردیدند. با وجود ظلم و ستم وارده بر ایشان و پیروان آن حضرت روزبهروز بر شهرت و اعتبار دیانت بهائی افزوده شده است. تعالیم حضرت بهاءاللّه امروزه انتشاری جهانگیر یافتهاند. بسیارند کسانی که از این تعالیم الهام میگیرند و از کاربرد آنها در کمال بخشیدن به امور شخصی و اجتماعی بهرهمند میشوند.
از جمله تعالیم حضرت بهاءاللّه اعتقاد به خدای یگانه است به هر اسم و رسمیکه مردمان او را بخوانند. دیگر آنکه درک ذاتِ حضرت باری ورای ادراک عقول بشری است. از نظر بهائیان، خداوند آفریدگار قادر و مطلقی است که آفریدگان را صرفاً از راه محبّت خلق فرموده است.
بنا به اعتقادِ بهائیان، همهی ادیان منبعث و منشعب از یک سرچشمهی الهیاند. مقصد اصلی از ظهور پیامبران تأمین و تعمیم نیکبختی برای فرد فردِ انسانها و جامعهی انسانی است. همهی ادیان خواستار تأسیسِ یگانگی و صلح بودهاند و نفرت و ستیزهجویی را در بینِ ابناء بشر منع نمودهاند. حضرت بهاءاللّه پیامبرانِ الهی را به آیینههای صافی تشبیه مینمایند که انوار الهی را منعکس ساخته، مردمان را از این طریق به معرفت حضرتِ پروردگار رهنمون میشوند. علّتِ تفاوت بین تعالیمِ ادیان بدان جهت است که پیامبران در زمانهای مختلف و در اماکنِ متفاوت ظاهر شده و به هدایتِ ناس پرداختهاند. تعالیمِ ادیان همیشه با نیازهای زمان منطبق و متناسب بوده است.
تصویری که حضرت بهاءاللّه برای حلِّ نیازهای این زمان ارائه میدهند شامل همهی آموزههای بنیادی است که برای تأمین وحدت نوع انسان و استقرار یک صلح پایدار جهانی بهکار میآیند. هستهی مرکزی این آموزهها از دیدگاهِ مؤسسِ آیین بهائی همانا قبول اصلِ وحدت و تشکیل یک جامعهی واحد جهانی است. به فرمودهی آن حضرت: «ای اهل عالم همه بار یک دارید و برگ یک شاخسار. به کمال محبّت و اتّحاد و مودّت و اتّفاق سلوک نمائید. قَسَم به آفتاب حقیقت، نور اتّفاق آفاق را روشن و منوّر سازد.»